Pagina 7 Kasteel Przemyśl (PL)  B2-2022 PNKV BiuletynOnline.

Zamek w Przemyśłu

Miasto Przemyśl leży w południowo- wschodniej części Polski i należy do najstarszych miast Podkarpacia. Jego początki sięgają VIII wieku, kiedy na jednym ze wzgórz w miejscu, gdzie pewien myśliwy upolował niedźwiedzia, którego na pamiątkę uwieczniono na herbie, założony został gród. W X wieku o ten gród toczyli walki władcy Polski, Rusi i Węgier Pierwsza wzmianka pochodzi z 981r, kiedy to książę kijowski odebrał Polsce między innymi Przemyśl.

W miejscu drewniano-ziemnego grodu, w początkach XI wieku król Bolesław Chrobry zbudował murowaną romańską rotundę i palatium. Pierwszy zamek gotycki został wzniesiony na wzgórzu po roku 1340, za panowania Kazimierza Wielkiego. W 1498 zamek został spalony roku przez Wołochów. W latach 1514-1553 odbudowy podjął się Piotra Kmita zmieniając go na renesansowy fort obronny.

W latach 1616-1633 starostą na zamku był Marcin Krasicki, który podjął się ponownej przebudowy zamku. Przebudowa miała na celu przekształcenie zamku w rezydencję pałacową, Po śmierci Krasickiego w 1633 roku zamek stopniowo podupadł. Dopiero w 1759 roku starosta przemyski Stanisław Poniatowski (późniejszy król polski) przystąpił do kolejnego remontu. W 1774r Przemyśl zajęli Austriacy, którzy chcieli w zamku urządzić więzienie, ale plany te pokrzyżowały wojny napoleońskie i ostatecznie powstały tam koszary oraz magazyny. W 1885r Austriacy oddali zamek miastu, które go odrestaurowało.

Początek XX wieku nie wniósł zmian w wyglądzie zamku, dopiero w ostatnich latach zdecydowano przywrócić zamkowi dawny wygląd. Przywrócono pierwotną linię muru kurtynowego południowo-zachodniego oraz odbudowano obie baszty przy tej kurtynie, a na dziedzińcu odsłonięto narys rotundy i palatium. W Zamku od 1884r ma swoją siedzibę Przemyskie Towarzystwo Dramatyczne „Fredreum”. Ten najstarszy polski teatr amatorski jest podobno najstarszym również w Europie. Jego patronem od 1912r jest pochodzący z tamtych stron Aleksander Fredro.

- - -